Borsada yatırımın geri dönmesinin çok karlı olabileceğinden daha önce de bahsetmiştik. Ancak pek çok kişi bunun kimsenin sağlam çıkamadığı bir kumar olduğunu söyleyecektir. Borsalar karmaşık bir halı gibi örülmüştür. Bu ince detayları öğrenip kendi lehinize çevirmek emek ve sabır ister. Ancak tabii ki de her gün günlük güneşlik değildir. Eğer bu işlere yeni giriştiyseniz borsadaki çöküşten önce sizi uyarabilecek bu üç işarete dikkat etmeyi unutmayın.

“Buffet Göstergesi” Kullanın

Deneyimli bir yatırımcı olan Warren Buffet tarafından geliştirilen bu gösterge hisse senedi değerlerindeki düşüşleri tahmin etmede çok başarılı. Bunu belirlemede kullandığı araç ise borsa kapitalizasyon değerinin GSYİH’e oranı. Bu oran birikmiş seviyedeki tüm hisse senedi değerleri ile ekonominin toplam getirisi arasında bir konstrast oluşturur. Örneğin borsa fiyatları Amerika’nın toplam üretimine kıyasla çok yüksekse hisse senetleri genel olarak aşırı değerlenmiş ve yakında düşecek demektir.

İyi Bir Halkla İlişkiler Döneminde Bile Hisse Senetlerinde Düşüş

Hisse senetlerini anlamak çok da zor olmayabilir. Sıklıkla bir şirket başarılarını ilan ettiğinde veya olumlu bir dönüm noktasına ulaşırsa hisse senedi fiyatlarının da otomatik olarak arttığını görürüz. Eğer kötü gelişmeler olursa hisse senetleri düşer. Ancak bazı durumlarda bu böyle olmayabilir. Eğer bir şirket iyi bir gelişme açıkladıktan sonra hisse fiyatlarında istikrarlı bir düşüşün devam ettiğini görüyorsanız bu piyasanın sağlıklı olmadığının toparlanıp gitmeniz gerektiğinin bir göstergesidir.

Coşku İçinde Ölmek

İnsanlar hisse senedi fiyatlarının düştüğünü gördüklerinde hemen sevinirler. John Templetona göre “Boğa piyasaları karamsarlıkla doğar, kuşkuculukla büyür, iyimserlikle olgunlaşır ve coşkuyla ölür”. Bunun nedeni açıktır. İnsanlar piyasa değerlerinin düşün olduğunu gördüklerinde hemen hisse senedi alırlar. Eğer herkes hisse senedi alırsa daha fazla hisse senedi alacak para kalmaz ve fiyatlar geri düşer. Templeton önemli bir tavsiye veriyor “En fazla karamsarlığın olduğu zaman satın almak için, en fazla iyimserliğin olduğu zaman da satmak için en iyi zamandır”.